W dniach 14-18 lipca 2025 r., z pracownikami naukowymi Katedry Mikrosystemów i Katedry Nanometrologii oraz studentami Wydziału Elektroniki, Fotoniki i Mikrosystemów spotkał się prof. Piotr Skrzypacz.
Jest wykładowcą i badaczem w Katedrze Matematyki Wydziału Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Nazarbayeva w Astanie (Kazachstan), specjalistą w zakresie modelowania mikrosystemów przy użyciu metod numerycznych i analitycznych.
Ściśle współpracuje z prof. Andrzejem Dziedzicem (Katedra Mikrosystemów) i prof. Teodorem Gotszalkiem (Katedra Nanometrologii), także jako autor wspólnych publikacji.
Pobyt we Wrocławiu, z którego pochodzi, ma na celu kontynuowanie współpracy naukowej w zakresie modelowania mikro- i nanosystemów do pozyskiwania energii, zagadnień konwergencji oraz wpływu sił nieliniowych.
W ramach wizyty prof. Piotr Skrzypacz wygłosił wykład na temat precyzyjnego opisu wartości krytycznych sił rządzących zjawiskiem adhezji przyciągających się elementów mechanicznych.
Korzystając z okazji, zadaliśmy naszemu gościowi kilka pytań, dotyczących jego kariery zawodowej w Kazachstanie, tamtejszego systemu akademickiego i życia studenckiego, poprosiliśmy także o krótką ocenę wykorzystywania AI wśród studentów.
Zapraszamy do przeczytania!
Czy może Pan krótko scharakteryzować działanie Pana macierzystej uczelni oraz jak wygladała tam Pana ścieżka kariery naukowej?
Pracę naukową na Uniwersytecie Nazarbayeva rozpocząłem w 2014 na stanowisku Assistant Professor (pol. Adiunkt) w Katedrze Matematyki. W 2022 roku, w związku ze znacznym powiększeniem dorobku naukowego, przeszedłem na stanowisko Associate Professor.
Uniwersytet Nazarbayeva powstał w 2010 jako model dla innych uniwersytetów w Kazachstanie.
Prezydentem uniwersytetu został Shigeo Katsu, wysoki urzędnik z Banku Światowego, twórca systemu bankowego w Kazachstanie. Uniwersytet funkcjonuje w systemie zbliżonym do działania czołowych uniwersytetów amerykańskich.
Występuje tam wysoka presja, spowodowana wysokim poziomem wymagań i dużą konkurencją, jeśli chodzi o dobór kadr naukowych i dydaktycznych.
Celem uniwersytetu jest kształcenie młodzieży w nowoczesnym systemie i przeorientowanie szkolnictwa wyższego na system zachodni. Językiem wykładowym na uniwersytecie jest język angielski. Miałem niepowtarzalną szansę uczestniczenia w procesie rozwoju uniwersytetu od podstaw. Współuczestniczyłem także w tworzeniu programów magisterskich i doktoranckich w naszej Katedrze.
Jakie są główne obszary Pana badań naukowych?
Głównym obszarem moich badań naukowych jest matematyka stosowana - metoda elementów skończonych z zastosowaniami w mechanice cieczy, nieliniowej mechanice struktur, systemy mikroelektromechaniczne czyli MEMSy, reaktory chemiczne z ziarnami katalitycznymi, analiza numeryczna i modelowanie matematyczne.
Co zainspirowało Pana do wyboru tej dziedziny?
Inspiracją do wyboru tej dziedziny nauki były moje studia magisterskie, doktoranckie i praca naukowa w Niemczech na Uniwersytecie Otto-von-Guericke w Magdeburgu i w Instytucie Maxa Plancka. Do studiowania matematyki w Niemczech zainspirowała mnie moja śp. Mama Danuta Skrzypacz. Dzięki niej zostałem zawodowym matematykiem.
Jakie różnice widzi Pan między systemem akademickim w Kazachstanie, a uczelniami europejskimi, w tym polskimi?
Nowoczesny system akademicki w Kazachstanie dopiero się rozwija, dlatego że kraj ten uzyskał niepodległość w roku 1991.
W Kazachstanie nie ma uniwersytetów z takimi wielowiekowymi tradycjami jak w Polsce. Wszystko musi się wykuwać od nowa. Wymaga procesu. Ma to również swoje zalety, dlatego że ta sytuacja daje możliwości na stworzenie czegoś wartościowego i nowatorskiego od podstaw.
Czy Kazachstan wspiera młodych naukowców i badaczy? W jaki sposób?
Kazachstan wspiera studentów i młodych naukowców przez systemy stypendialne. Rząd Kazachstanu finansuje studia magisterskie, doktoranckie i staże naukowe m.in. przez agencję Bolashak (Przyszłość). Ze zwzględu na to, ze absolwenci w większości decydują się na karierę w sferze finansów i IT, w planach rządu jest zwiekszenie środków budżetowych na wsparcie studiów doktoranckich. Stypendia doktoranckie mają zostać podwyższone do kwoty ok. 1000 USD miesięcznie.
Jakie są możliwości współpracy między uczelniami w Kazachstanie, a uczelniami europejskimi, w tym polskimi? Czy dostrzega Pan potencjał w międzynarodowych projektach badawczych z udziałem Kazachstanu?
Obecnie Kazachstan bardzo rozwija współpracę z uczelniami europejskimi i amerykańskimi. Uniwersytet Nazarbayeva w początkowych latach miał licznych patronów ze strony amerykańskiej i brytyjskiej. Za wsparcie dydaktyczno-rozwojowe uczelnie patronackie otrzymywały ze strony kazachskiej pokaźne środki finansowe. Dostrzegam również ogromny potencjał we współpracy miedzy moją uczelnią a Politechniką Wrocławską.
Jednym z priorytetów mojej Uczelni jest internacjonalizacja w kierunku zakotwiczenie jej w projektach badawczych z udziałem partnerów zachodnich. Aktualnie moja Uczelnia jest wiodącym ośrodkiem badawczo-dydaktycznym w Azji Środkowej, plasując się w rankingu Times Higher Education (THE) w piątej setce najlepszych uniwersytetów na świecie.
Czy może Pan opisać życie studenckie w Kazachstanie? Czy uczelnie wspierają działalność kół naukowych?
Życie studenckie kwitnie. Studenci są zaangażowani w różne kluby naukowe. Osobiście, w ramach działalności Katedry jestem opiekunem koła SIAM (SIAM - Society of Industrial and Applied Mathematics, wiodące światowe stowarzyszenie matematyki stosowanej). Są również koła IEEE.
Dużą popularnością cieszą się olimpiady przedmiotowe dla studentów. Przyniosłem ze sobą przykładowe zadania z tegorocznej olimpiady, którą współorganizowałem. Wybór zadań dla grupy zaawansowanej jest mojego autorstwa. Ostatnie zadanie z tegorocznej olimpiady było zadaniem na egzaminach w liceach na Węgrzech w czasie międzywojnia ubiegłego wieku. Tylko z pozoru wygląda na łatwe. Trzecie zadanie to problem, który zainspirował mnie do napisania dziesiątek publikacji.
Studenci są również aktywni społecznie. Zajmują się działalnością charytatywną, udzielają też edukacyjnego wsparcia osobom z dalszej prowincji, które mają utrudniony dostęp do nauki.
Na jakim poziomie obecnie istnieje współpraca naukowa i wymiana studencka, między Polską, a Pana macierzystą uczelnią?
Współpraca miedzy moją macierzystą uczelnią w Kazachstanie a Polską jest tymczasem nieformalna. Moi studenci jednak wybierają Polskę na miejsce studiów magisterskich, doktoranckich lub pracy. Często uczestniczą w międzynarodowych konferencjach naukowych organizowanych na terenie Polski. Przykładowo jedna z moich studentek pracuje na stanowisku senior manager w dziale IT w amerykańskiej firmie Procter & Gamble w Warszawie.
Czy jest jakiś aspekt kazachstańskiej nauki lub kultury, który chciałby Pan wyróżnić i przybliżyć naszym odbiorcom?
Kazachstan rozwija sie prężnie, wykorzystując swoje bogate złoża mineralne. Stolica Astana powstała praktycznie od zera. Obecnie jest to wielka i nowoczesna metropolia w stylu zachodnim. Zapraszam do Kazachstanu, żeby przekonać się na własne oczy. Wyróżnia się tolerancją, otwartością w stosunkach międzyludzkich i posiada ducha przedsiębiorczości. Optymizm, otwartość i gościnność Kazachów jest tym, co sprawiło, ze zakochałem się w tym kraju. Mam szczęście, że mogę tworzyć tam naukę i realizować misję edukacyjną.
Biorąc pod uwagę aktualne trendy w rozwoju technologi chcałabym zapytać Pana o AI. Jakie widzi Pan zagrożenia i korzyści związane ze sztuczną inteligencją? Jak wygląda rozwój badań nad AI w Kazachstanie?
Jest to wyśmienite narzędzie wspierające, które dla studentów może jednak okazać się zgubne. Na mojej Uczelni studenci mają zakaz generowania rezultatów przy użyciu AI podczas wykonywania prac domowych lub projektów studenckich.
Jednocześnie, Uniwersytet prowadzi własne badania nad AI. W tym celu powołany został oddzielny instytut, który szczyci się już stworzeniem własnego modelu lingwistycznego AI dla języka kazachskiego (kazachski ChatGPT).
Czy na podstawie swoich doświadczeń mógłby Pan przekazać naukowcom, rozpoczynającym karierę jakieś sugestie, rady?
Polecam młodym naukowcom staże zagraniczne. Pobyt na zagranicznych uczelniach i to niekoniecznie zachodnich bardzo poszerza horyzonty myślowe i może być inspiracją do nowych owocnych badan. Pobyt w Kazachstanie zmienił moje spojrzenie na badania naukowe, życie, świat i Polskę.
Dzięki wyjazdowi do Kazachstanu rozpocząłem badania nad MEMSami i teraz mogę współpracować z Politechniką Wrocławską w mieście, w którym się urodziłem.
Jakie są Pana plany naukowe na najbliższe lata?
Planuję pozostać jeszcze kilka lat w Kazachstanie, aby dokończyć rozpoczęte monografie naukowe i rozwijać projekty badawcze z dziedziny MEMSów, we współpracy z grupą badawczą prof. Teodora Gotszalka.
Przy tej okazji chciałbym wyrazić podziękowania profesorom - Andrzejowi Dziedzicowi i Teodorowi Gotszalkowi za owocną współpracę i zaproszenie.
Ponadto, zapraszam do odwiedzenia Kazachstanu.